Leptospirose: een besmettelijke hondenziekte én zoönose

Leptospirose komt wereldwijd voor en wordt veroorzaakt door een groep van bacteriën (leptospiren) die symptomen en ziekte geven bij de hond (en soms de mens). Deze leptospiren kunnen ziekten bij je hond veroorzaken, waarvan L. icterohaemorrhagiae die de ziekte van Weil (rattenziekte) veroorzaakt  de bekendste is. Wanneer er niet tijdig wordt ingegrepen bij leptospirose, kan je hond zeer ziek worden en zelfs overlijden. En wist je dat als je hond eenmaal besmet is, hij ook mensen kan infecteren? Zo’n overdraagbare ziekte van dier op mens noem je een zoönose. Genoeg redenen dus om je hond goed te beschermen tegen leptospirose!

Verspreid door knaagdieren en besmette honden

Leptospirose wordt veroorzaakt door schroefvormige, beweeglijke bacteriën (leptospiren), die vooral door knaagdieren (muizen, ratten) en besmette honden in de omgeving verspreid worden.  Besmetting vindt plaats doordat leptospiren vanuit de leefomgeving via wondjes of de slijmvliezen (mond, ogen, neus) het lichaam van de hond binnendringen. Besmette honden scheiden ook leptospiren uit in hun urine en spelen zo weer een rol bij de verdere verspreiding en instandhouding van de besmetting. Afhankelijk van de temperatuur kunnen leptospiren tot wel zes weken in de grond overleven en in stilstaand water zelfs drie maanden en langer. Besmetting kan het gehele jaar rond optreden afhankelijk van temperatuur plus regenval.

Advies van europese experts: laat je hond vaccineren tegen leptospirose

Gezien het aantal besmettingsgevallen van leptospirose bij honden én mensen in de afgelopen jaren, wordt deze ziekte in Nederland en België nu als endemisch beschouwd. Daarom is het advies om bijna alle honden te vaccineren tegen leptospirose. Er zijn  veel ziekteverwekkende leptospiren , maar gelukkig komen deze niet allemaal in Nederland en België voor en zijn ze ook niet allemaal gevaarlijk voor honden. Tegen vier van de meest voorkomende leptospiren in onze landen (L. Icterohaemorrhagiae, L. Australis, L. Grippotyphosa en L. Canicola) kan je je hond laten vaccineren.

Aantasten van organen

Het gevaar van leptospirose wordt helaas nog altijd onderschat. Vooral omdat lichte besmettingen moeilijk herkend worden, waardoor de diagnose in de praktijk soms niet of pas heel laat wordt gesteld. De eerste ziekteverschijnselen bij honden met leptospirose kunnen zeer verschillend zijn: koorts, niet eten, kreupelheid, diarree en braken worden het vaakst gezien. Later soms gevolgd door geelzucht en nierproblemen (moeilijk plassen, bloed in de plas). Ernstige vormen van leptospirose kunnen ook schade aan de lever, nieren en uitzonderlijk de hersenen en ogen veroorzaken. Een hond met leptospirose heeft intensieve medische zorg nodig, maar kan desondanks toch komen te overlijden.

Elke hond kan besmet raken met leptospiren, zowel in de stad als op het platteland. Bijna elke hond wandelt wel eens langs een sloot of gracht, loopt door de modder of drinkt uit een plas of eet gras. Sommige honden zwemmen regelmatig. Op zulke momenten kan je hond in contact komen met leptospiren. Door jaarlijks te vaccineren tegen leptospirose verklein je de kans op ernstig ziek worden aanzienlijk.

Neem voorzorgsmaatregelen tegen leptospirose

De belangrijkste voorzorgsmaatregel om je hond te beschermen tegen leptospirose is vaccineren. Leptospirosevaccins bieden een goede bescherming. Je hond dient eerst een tweevoudige basisvaccinatie te krijgen, daarna moet de vaccinatie jaarlijks herhaald worden. Door je hond elk jaar te vaccineren tegen leptospirose, kan je de kans op het krijgen van de ziekte sterk verkleinen. Je dierenarts kan je meer vertellen over leptospirose en bescherming tegen deze complexe ziekte.

Naast vaccinatie, kan je ook bepaalde risicosituaties vermijden zoals:

• Probeer je hond niet in aanraking te laten komen met buitenwater (voorbeeld drinken uit regenplasjes) 
• Vermijd direct en indirect contact met knaagdieren 

Vermoed je leptospirose? Maak een afspraak met je dierenarts!

Een hond met leptospirose heeft snel medische zorg nodig. Ongevaccineerde honden hebben in geval van een ernstige leptospirose-infectie slechts een kleine kans op herstel. Het is dus belangrijk om zo spoedig mogelijk naar je dierenarts te gaan als je vermoedt dat je hond leptospirose heeft opgelopen. Je dierenarts kan door middel van bloed- en/of urinetesten vaststellen of je hond leptospirose heeft.

Behandeling leptospirose

Wanneer de eerste bloeduitslagen wijzen in de richting van leptospirose, krijgt je hond een antibioticakuur van minimaal 14 dagen. Afhankelijk van welke organen zijn aangetast, is een ondersteunende therapie noodzakelijk zoals infuus, zuurstof, dialyse etc. Daarnaast kan je hond ook middelen toegediend krijgen tegen het braken. Uiteraard stel je samen met je dierenarts ook goede hygiënemaatregelen op, aangezien leptospirose een zoönose is en urine van geïnfecteerde honden ook besmettelijk kan zijn voor mensen.

Kans op herstel

De kans op herstel hangt af van de leeftijd van je hond, de ernst van de infectie en hoe snel de behandeling wordt ingesteld. Ondanks intensieve behandeling kan je dier alsnog aan de aandoening overlijden.

BNL-NON-221200016